II. Tarih
III. Coğrafya
IV. Sanat biçimleri
V. Heykel
VI. Mimarlık
VII. Fotoğraf
VIII. Mücevher
IX. Tekstiller
Mühim Sorular
| Hususiyet | Yanıt |
|---|---|
| Antik Sanat | Mezopotamya, hayattaki en eski ve en mühim antik sanat örneklerinin bir bölümüne ev sahipliği yapmaktadır. |
| Mezopotamya | Mezopotamya, dünyanın en eski medeniyetlerinden bazılarının evi olan Ortadoğu'daki bir bölgedir. |
| Rehavet | Kabartma, düz bir yüzeyden oyularak yahut kalıplanarak meydana getirilen bir heykel türüdür. |
| Soylu | Kraliyet kabartmaları, kralları ve kraliçeleri ve kraliyet sarayının öteki üyelerini tasvir eden kabartmalardır. |
| Heykel | Heykel; taş, metal ve kil şeklinde muhtelif malzemelerden yaratılabilen 3d bir sanat biçimidir. |
II. Tarih
Mezopotamya krallığının zamanı, MÖ 3. binyılın erken Sümer kent devletlerine kadar uzanmaktadır. Bu zamanda, krallar çoğu zaman tanrılar tarafınca halklarını tedvir etmek suretiyle seçilen tanrısal yöneticiler olarak görülüyordu. Muharebede ordularını tedvir etmek, mabet ve sarayların inşasını kontrol etmek ve tebaalarının refahını sağlamaktan sorumluydular.
Sümer kent devletleri büyüdükçe ve daha kuvvetli hale geldikçe, kralları giderek daha otoriter hale geldi. Büyük şahsi mülkler ve ordular toplamaya başladılar ve güçlerini çoğunlukla tebaalarını ezmek için kullandılar. Bu, krallığa karşı bir takım isyana yol açtı ve MÖ 3. binyılın sonucunda Sümer kent devletleri yabancı istilacılara mağlup düştü.
MÖ 23. yüzyıldan 22. yüzyıla kadar Mezopotamya'yı yöneten Akad İmparatorluğu, reel anlamda bir imparatorluk monarşisi kuran ilk imparatorluktu. Akad kralları geniş bir bölgeyi fethetmeyi ve yönetimlerini muhtelif halklardan oluşan bir nüfusa dayatmayı başardılar. Ek olarak kralı kuvvetli ve muzaffer bir savaşçı olarak tasvir eden yeni bir kraliyet sanatı stilinin geliştirilmesinden de sorumluydular.
MÖ 21. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar Mezopotamya'yı yöneten Neo-Sümer İmparatorluğu, Sümer kent devletlerinin tekrar canlanmasıydı. Neo-Sümer kralları, Akad döneminde kaybedilen güç ve prestijin bir kısmını geri getirebildiler, sadece aynı düzeyde siyasal birlik yahut kültürel hakimiyete hiç ulaşamadılar.
MÖ 18. yüzyıldan 6. yüzyıla kadar Mezopotamya'yı yöneten Babil İmparatorluğu, son büyük Mezopotamya imparatorluğuydu. Babil kralları geniş bir bölgeyi fethetmeyi ve kuvvetli ve müreffeh bir imparatorluk yaratmayı başardılar. Ek olarak kralı bilge ve iyiliksever bir hükümdar olarak tasvir eden yeni bir kraliyet sanatı stilinin geliştirilmesinden de sorumluydular.
MÖ 6. yüzyılda Babil İmparatorluğu'nun çöküşü Mezopotamya medeniyetinin sonunu işaret etti. Bölge, sonucunda Mısır'dan Hindistan'a kadar uzanacak yeni bir imparatorluk kuran Persler tarafınca fethedildi. Mezopotamya kralları Mezopotamya kültürünün gelişiminde merkezi bir rol oynamışlardı, sadece düşüşleriyle beraber Mezopotamya uygarlığı gerilemeye başladı.
III. Coğrafya
Mezopotamya, Orta Şark'da şu anda Irak ve Suriye ile Türkiye'nin birtakım bölgelerinde bulunan bir bölgeydi. Sümerler, Akadlar, Babilliler ve Asurlular da dahil olmak suretiyle birçok antik medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bölge, varlıklı zamanı ve kültürünün yanı sıra birçok arkeolojik alanıyla da bilinir.
IV. Sanat biçimleri
Mezopotamya sanatı, oldukça muhtelif medya ve stilleri kapsayan geniş ve karmaşa bir mevzudur. Mezopotamya sanatının en yaygın biçimleri heykel, mimari, fotoğraf ve mücevherdir.
Mezopotamya heykeli, antik dünyanın en bariz ve tanınan sanat biçimlerinden biridir. İnsan figürlerinin realist tasviri, karmaşa geometrik desenlerin kullanması ve çoğu zaman trajik mevzusuyla karakterize edilir.
Mezopotamya mimarisi de çok belirgindir. Kocaman zigguratları, heybetli sarayları ve iyi korunmuş kent surlarıyla karakterize edilir.
Mezopotamya fotoğraf sanatı, heykel yahut mimariden daha azca bilinir, sadece yeniden de bölgenin sanat içerikli mirasının mühim bir parçasıdır. Mezopotamya resimleri çoğu zaman mabet ve saray duvarlarında bulunur ve muhtelif dini ve seküler mevzuları tasvir eder.
Mezopotamya mücevherleri bölgenin sanat içerikli mirasının bir öteki mühim parçasıdır. Mezopotamya mücevherleri çoğu zaman altın, gümüş ve bakırdan yapılır ve çoğu zaman kıymetli taşlarla süslenir.
V. Heykel
Mezopotamya heykeli, 3.000 yılı aşkın bir süredir geçindiren varlıklı ve muhtelif bir gelenektir. Taş, metal ve kil kullanımıyla ve anlatı ve figüratif temsile verdiği önemle karakterize edilir.
En eski Mezopotamya heykelleri Uruk dönemine (ortalama MÖ 4000-3) kadar uzanır. Bu heykeller çoğu zaman küçüktür ve taş yahut kilden yapılır. Çoğu zaman hayvanları yahut dini figürleri tasvir ederler.
Akad döneminde (MÖ 2334-2154 civarı), Mezopotamya heykelciliği daha anıtsal hale geldi. Taş, metal ve kilden büyük ölçekli heykeller yaratıldı. Bu heykeller çoğu zaman kralları ve öteki kuvvetli figürleri tasvir ediyordu.
Neo-Sümer süreci (MÖ 2112-2004 civarı) büyük ölçekli heykellerin üretiminde bir düşüş görmüş oldu. Sadece, ufak ölçekli heykeller taş, metal ve kilden üretilmeye devam etti. Bu heykeller çoğu zaman hayvanları, dini figürleri ve günlük nesneleri tasvir ediyordu.
Eski Babil süreci (MÖ 1894-1595 civarı) büyük ölçekli heykellerin üretiminde bir canlanma görmüş oldu. Bu heykeller çoğu zaman taştan yapılırdı ve kralları ve öteki kuvvetli figürleri tasvir ederdi.
Orta Asur süreci (MÖ 1365-10 civarı) Mezopotamya heykelciliğinin daha da geliştiği bir dönemdi. Taş, metal ve kilden büyük ölçekli heykeller yaratıldı. Bu heykeller çoğu zaman kralları, kraliçeleri ve öteki kuvvetli figürleri tasvir ediyordu.
Neo-Asur süreci (MÖ 911-612 civarı) Mezopotamya heykelciliğinin zirvesine şahit oldu. Büyük ölçekli heykeller taş, metal ve kilden yaratıldı. Bu heykeller çoğu zaman kralları, kraliçeleri ve öteki kuvvetli figürleri tasvir ediyordu.
Neo-Babil süreci (MÖ 626-539 civarı) büyük ölçekli heykellerin üretiminde bir düşüş görmüş oldu. Sadece, ufak ölçekli heykeller taş, metal ve kilden üretilmeye devam etti. Bu heykeller çoğu zaman hayvanları, dini figürleri ve günlük nesneleri tasvir ediyordu.
Pers süreci (MÖ 539-331 civarı) Mezopotamya heykel geleneğinin sonunu görmüş oldu. Sadece Mezopotamya heykelciliği Pers yönetimi altında üretilmeye devam etti.
Mezopotamya heykelciliği antik dünyanın sanatına mühim bir katkıdır. Mezopotamya'nın karmaşa ve muhtelif kültürlerini yansıtan varlıklı ve muhtelif bir gelenektir.
VI. Mimarlık
Mezopotamya mimarisi anıtsallığı, birincil yapı malzemesi olarak kerpiç kullanması ve detaylı dekorasyonuyla karakterize edilir. Mezopotamya mimarisinin en bariz özelliği, tanrılara mabet rolü kabul eden basamaklı bir piramit olan ziggurattır. Mezopotamya mimarisinin öteki mühim türleri içinde saraylar, tapınaklar ve kent surları bulunur.
Mezopotamya mimarisi bölgenin coğrafyası, iklimi ve kültüründen etkilenmiştir. Mezopotamya'nın düz ve kurak arazisi büyük yapılar inşa etmeyi zorlaştırıyordu, bundan dolayı Mezopotamya mimarları kolayca bulunabilen ve her şekle sokulabilen kerpiç kullandılar. Sıcak ve kuru iklim de Mezopotamya mimarisini etkiledi, zira binaların iyi havalandırılmasını ve güneşten korunmasını icap ediyordu. En son, Mezopotamya kültüründe dinin önemi birçok mabet ve ziggurat inşa edilmesine yol açtı.
Mezopotamya mimarisi, bilhassa Orta Şark ve Mısır'da, sonraki kültürler üstünde mühim bir etkiye sahipti. Ziggurat, Babilliler ve Asurlular tarafınca benimsendi ve kerpiç tuğlanın yapı malzemesi olarak kullanması Persler ve Araplar tarafınca sürdürüldü. Mezopotamya binalarının detaylı dekorasyonu, Pers kabartmaları ve İslami arabesk şeklinde sonraki mimari stilleri de etkiledi.
VII. Fotoğraf
Mezopotamya fotoğraf sanatı hayattaki en eski ve en mühim sanat formlarından biridir. Neolitik döneme kadar uzanır ve Sümer, Akad, Babil, Asur ve Yeni Asur imparatorlukları esnasında gelişmiştir. Mezopotamya resimleri çoğu zaman tapınaklarda ve saraylarda bulunurdu ve dini ve mitolojik sahnelerin yanı sıra kraliyet portreleri ve zamanı vakaları tasvir ederdi.
Mezopotamya resimleri çoğu zaman kaygan sıva üstüne boyama içeren fresk isminde olan bir teknik kullanılarak yaratılırdı. Bu teknik, konuların oldukça realist ve detaylı bir halde tasvir edilmesine imkan sağlamış oldu ve antik dünyanın en güzel ve etkisi altına alan resimlerinden bazılarının ortaya çıkmasını sağlamış oldu.
En meşhur Mezopotamya resimlerinden bazıları, kralın hayatından sahneleri tasvir eden Mari Kraliyet Sarayı'ndaki duvar resimleri ve kralın askeri seferlerinden sahneleri tasvir eden Asurbanipal Sarayı'ndaki duvar resimleridir. Bu duvar resimleri yalnızca güzel sanat eserleri değil, bununla birlikte Mezopotamya'nın zamanı ve kültürü ile alakalı kıymetli içgörüler de sağlar.
Mezopotamya resminin öteki kültürlerdeki sanatın gelişimi üstünde derin bir tesiri olmuştur ve bu vaziyet antik Mısır, Yunan ve Roma resimlerinde görülebilir. Ek olarak İslam sanatının gelişiminde de rol oynamıştır ve Orta Asır'dan günümüze İslam dünyasının resimlerinde görülebilir.
Mezopotamya resmi, Mezopotamya halkının yaratıcılığının ve sanat içerikli becerisinin bir kanıtıdır. Dünya üstünde kalıcı bir tesir bırakan varlıklı ve muhtelif bir sanat biçimidir.
Mücevher
Mücevher, Mezopotamya kültürünün mühim bir parçasıydı ve hem erkekler bununla beraber hanımefendiler tarafınca statü, zenginlik ve dini bağlılığı imlemek için kullanılıyordu. Mücevher, altın, gümüş, bakır, lapis lazuli, akik ve akik şeklinde muhtelif malzemelerden yapılırdı.
Mezopotamya mücevherleri çoğu zaman detaylı tasarımlara sahipti ve boncuklar, yüzükler, küpeler, kolyeler ve bilezikler içeriyordu. Birtakım mücevher parçalarına ek olarak dualar yahut dini semboller de yazılıyordu.
Mücevherler çoğu zaman ölen kişiyle beraber gömülürdü ve kraliyet mezarlarında ve tapınaklarında bulunmuştur. Bu, arkeologlara Mezopotamya kültürü ve dini ile alakalı kıymetli bir data deposu elde etmiştir.
Mezopotamya takılarının en meşhur örnekleri içinde Ur kolyesi, Ur Kraliyet Sancağı ve Balawat Kapıları yer alır.
Ur kolyesi, Ur'daki Kraliçe Pu-abi'nin mezarında bulunan altın bir kolyedir. Altın boncuklardan, lapis lazuli boncuklarından ve akik boncuklarından yapılmıştır ve aslan benzer biçimde merkezi bir kolye ucuna haizdir.
Ur Kraliyet Standardı, Ur'daki Kral Şulgi'nin mezarında bulunan büyük bir oyma taş tablettir. Kralın askeri seferlerinden ve dini ritüellerinden sahneleri tasvir eder. Tablet altın, gümüş ve lapis lazuli ile süslenmiştir.
Balawat Kapıları, Şimal Irak'taki Balawat antik kentinde bulunan bir çift bronz kapıdır. Kapılar, Kral Tiglath-Pileser III'ün saltanatından sahneleri tasvir eden kabartmalarla süslenmiştir.
Mezopotamya mücevherleri, antik Mezopotamyalıların yetenek ve sanatının bir kanıtıdır. Hem de Mezopotamya kültürü ve dini ile alakalı kıymetli bir data deposudur.
Tekstiller Mezopotamya kültürünün mühim bir parçasıydı ve kıyafet, döşek ekibi ve ev mobilyaları şeklinde muhtelif amaçlar için kullanılıyordu. Mezopotamya tekstilleri yün, keten ve pamuk şeklinde muhtelif malzemelerden yapılıyordu. Çoğu zaman karmaşa tasarımlarla süsleniyorlardı ve bazı zamanlar statü sembolü olarak kullanılıyorlardı.
Mezopotamya'da tekstil üretiminin en erken kanıtı Neolitik döneme kadar uzanır. Sümer medeniyeti zamanına gelindiğinde, tekstil üretimi büyük bir sanayi haline gelmişti. Mezopotamya tekstilleri dünyanın öteki bölgelerine ihraç ediliyordu ve kaliteleri ve işçilikleri sebebiyle çok değerliydiler.
Tekstiller Mezopotamya dininde ve mitolojisinde mühim bir rol oynamıştır. Sümer yaratılış mitinde, tanrıça Ninsun ilk insanı kilden dokumuştur. Tekstiller dini ritüellerde de kullanılmış ve çoğunlukla tanrılara kurban olarak sunulmuştur.
MÖ 1. binyılda Mezopotamya uygarlığının düşüşü tekstil üretiminde düşüşe yol açtı. Sadece Mezopotamya tekstilleri dünyanın öteki bölgelerinde üretilmeye devam etti ve öteki kültürlerde tekstil üretiminin gelişimini etkiledi.
S: Antik sanat nelerdir?
A: Antik sanat, insanlık tarihinin başlangıcından Roma İmparatorluğu'nun çöküşüne kadar olan dönemde antik dünyada yaratılan sanattır.
S: Mezopotamya nelerdir?
A: Mezopotamya, dünyanın en eski medeniyetlerinden bazılarının yaşamış olduğu Ortadoğu'daki bir bölgedir.
S: Rehavet nelerdir?
A: Kabartma, düz bir yüzeye oyulmuş bir heykel türüdür.
S: Kraliyet heykeli nelerdir?
A: Kraliyet heykeli, kralları yahut kraliyet ailesinin öteki üyelerini tasvir eden heykellerdir.
S: Mezopotamya kültüründe kraliyet kabartmalarının görevi neydi?
A: Kraliyet kabartmaları kralı ve yönetimini yüceltmek için kullanılırdı. Çoğu zaman tapınaklara ve saraylara yerleştirilirlerdi ve ziyaretçileri etkilemek ve kralın enerjisini imlemek için kullanılırlardı.
S: Kraliyet kabartmalarının birtakım örnekleri nedir?
A: Kraliyet kabartmalarının birtakım örnekleri içinde Naram-Sin'in Akad zafer steli, II. Asurnasirpal'in sarayındaki Asur kabartmaları ve II. Nebuchadnezzar'ın sarayındaki Yeni Babil kabartmaları sayılabilir.
0 Yorum